Przedsiębiorca prowadzący jednocześnie kilka firm często ma wątpliwości, jakim ubezpieczeniom w ZUS będzie z tego tytułu podlegał i jakie składki opłacał. Ilość prowadzonych przez przedsiębiorcę firm nie zwiększa jego zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Natomiast w zależności od rodzaju prowadzonej działalności będzie on opłacał jedną lub dwie (bądź więcej) składki zdrowotne.
Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu przedsiębiorca podlega od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu, kiedy została ona zawieszona na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, czyli emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Jednocześnie jest też dla niej ubezpieczenie zdrowotne. Dobrowolne dla przedsiębiorcy jest ubezpieczenie chorobowe, do którego może on przystąpić wyłącznie na złożony przez siebie wniosek.
Podstawa wymiaru składek
Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne każdy przedsiębiorca opłaca od zadeklarowanej przez siebie podstawy wymiaru. W przypadku składek społecznych podstawa ta nie może być niższa niż 60% przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych na dany rok kalendarzowy. W 2015 r. najniższa miesięczna podstawa ich wymiaru wynosi 2.375,40 zł. Dla nowych przedsiębiorców minimalna miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (aktualnie w 2015 r. jest to 525 zł, tj. 30% z kwoty 1.750 zł).
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej przedsiębiorcy nie może być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. W 2015 r. najniższa miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla takiej osoby wynosi 3.104,57 zł.
Składki społeczne przy kilku firmach
Dla przedsiębiorców prowadzących kilka rodzajów pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczenia społeczne są zawsze obowiązkowe z jednego wybranego przez nich rodzaju działalności (art. 9 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Z pozostałych działalności nie podlegają oni ubezpieczeniom ani dobrowolnie, ani obowiązkowo.
Inne zasady przy składce zdrowotnej
Inaczej jest ze składką na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku, gdy przedsiębiorca prowadzi kilka pozarolniczych działalności. Ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą, który uzyskuje przychody z więcej niż z jednej działalności, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca odrębnie od każdego z nich (np. prowadzenie spółki cywilnej i pozarolniczej działalności gospodarczej). Prawo zastrzega, że przedsiębiorca jeżeli uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki (także w ramach tego samego rodzaju), to składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca odrębnie od każdej prowadzonej spółki.
Do rodzajów działalności opisanych w tym artykule zaliczane są:
- działalności twórcze lub artystyczne (jako twórca lub artysta),
- wolnego zawodu (opodatkowanego ryczałtem lub na zasadach ogólnych),
- innej niż wcześniej wymienione pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
W art. 82 ust. 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych opisano co należy rozumieć pod terminem „rodzaje działalności”. Zalicza się do nich m.in. działalność gospodarczą prowadzoną w formie:
- spółki jawnej,
- jednoosobowej spółki z o.o.,
- spółki komandytowej,
- spółki partnerskiej,
- spółki cywilnej.
Bartosz Kaczorek
Stażysta w Kancelarii